انواع اختلالات تیروئید و غده تیروئید اندامی کوچک جلوی گردن است که شبیه به پروانه است. ساختار تیروئید به‌گونه‌ای دچار اختلال شده‌است. هزمانی که تیروئید به‌خوبی کار نمی‌کند، مشکلات زیادی در بدن ایجاد می‌شود. زمانی که تولید هورمون تیروئید افزایش پیدا کند، شخص دچار پرکاری تیروئید شده و زمان کاهش تولید هورمون شخص دچار کم کاری تیروئید شده‌است.
ترشح بیش از حد هورمون تیروئید باعث مصرف انرژی زیاد، احساس خستگی، بالارفتن ضربان قلب، کاهش وزن و ایجاد مشکلات عصبی می‌شود. کم‌کاری تیروئید نیز باعث ایجاد حس خستگی، اضافه‌وزن و عدم تحمل سرما می‌شود. شرایط مختلفی می‌توانند باعث اختلال در تولید هورمون تیروئید شوند. اگر علائم مربوط به این دو اختلال را دارید باید سریعا به متخصص داخلی مراجعه کنید تا داروهای موردنظر تجویز شود.
تیروئید یک غده به شکل پروانه است که در گردن افراد قرار دارد و از غده‌های بسیار مهم بدن به حساب می‌آید. این قسمت مسئولیت تولید هورمون تیروئید، تنظیم متابولیسم یا سوخت و ساز بدن و ضربان قلب را بر عهده دارد. اختلالات تیروئید باعث می‌شود که این غده نتواند کار خود را به خوبی انجام دهد و پرکار یا کم‌کار شود.
اختلالات تیروئید شامل تیروئید پرکار، تیروئید کم‌کار، سرطان تیروئید و … می‌شوند. در صورتی که پزشک به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید فرد مشکوک باشد، از او درخواست انجام آزمایش تیروئید می‌کند. برای تفسیر نتایج این آزمایش، فرد باید توان خواندن آزمایش تیروئید را داشته باشد و با نوشته‌ها و اطلاعات موجود در آن آشنا باشد.
اختلالات تیروئید – تیروئید پرکار
تیروئید پرکار یکی از اختلالات تیروئید است که شیوع بسیاری دارد. در این بیماری غده تیروئید بیش از اندازه هورمون ترشح می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که پرکاری تیروئید در خانم‌ها بیشتر از آقایان بروز پیدا می‌کند.
از جمله علائم این بیماری می‌توان به نوسانات خلقی و بی‌قراری، تعریق زیاد، تپش قلب، لرزش، اضطراب، پوست نازک، کاهش وزن، ضعف عضلانی، مو و ناخن شکننده، افزایش حرکات دستگاه گوارش، کاهش تعداد دفعات خونریزی و خون قاعدگی و چشم‌هایی برجسته اشاره کرد. در این اختلال به دلایلی که هنوز شناخته نشده‌اند بدن آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که بر دیواره سلول‌های غده تیروئید تأثیر می‌گذارند و باعث می‌شوند که ترشح هورمون‌های این غده بیش از حد معمول شود. این بیماری با آزمایش خون قابل تشخیص است
برای آگاهی از وجود یا عدم وجود این بیماری، پزشک می‌تواند کارهای زیر را انجام دهد:
- معاینه بالینی بیمار را انجام دهد.
- مقدار TSH، هورمون‌های T3 و T4 و آنتی‌بادی‌های موجود در خون که تحریک‌کننده تیروئید هستند را بررسی کند.
- با تجویز مقدار کمی ید رادیواکتیو خوراکی یا تزریقی، ساختار و ترشحات غده تیروئید را بررسی کند.
اختلالات تیروئید – تیروئید کم‌کار
تیروئید کم‌کار یکی از اختلالات تیروئید است که در آن غده تیروئید نمی‌تواند به اندازه مورد نیاز بدن هورمون تولید کند و این امر باعث می‌شود که در سلامت بدن مشکلاتی به وجود بیاید. دلایل زیادی می‌تواند موجب بروز کم‌کاری تیروئید شود که از جمله آنها می‌توان به بیماری هاشیموتو و قرار گرفتن در معرض اشعه‌های درمانی اشاره کرد.
این بیماری علائمی از قبیل نوسانات خلقی، خشکی پوست، حساس شدن به سرما، یبوست، مشکلات حافظه، افزایش وزن، ضربان قلب آهسته و … دارد. در واقع علائم این بیماری تا حدی برعکس علائم بیماری تیروئید پرکار است. این بیماری نیز همانند تیروئید پرکار با آزمایش خون مشخص می‌شود.
اختلالات تیروئید – سرطان تیروئید
سرطان تیروئید یکی دیگر از اختلالات تیروئید است که مثل بقیه سرطان‌ها از رشد بی‌رویه سلول‌ها ایجاد می‌شود. در این بیماری سلول‌های غده تیروئید شروع به تقسیم و تکثیر بیش از حد می‌کنند و تغییراتی را در بافت این غده به وجود می‌آورند. این بیماری خانم‌ها را بیشتر از آقایان به خود درگیر می‌کند. از جمله علائم این بیماری می‌توان سرفه‌های پی‌درپی، مشکل در بلع غذا و تنفس، احساس گیرکردن چیزی در گلو و در برخی موارد تغییر صدا را نام برد.
تشخیص این بیماری با روش‌های سونوگرافی تیروئید، آزمایش CBC خون، آزمایش ایزوتوپ و عکس‌برداری از قسمت گلو انجام می‌گیرد.
انواع اختلالات تیروئید
اختلالات تیروئید – بیماری هاشیموتو
یکی دیگر از اختلالات تیروئید بیماری هاشیموتو است که از دلایل اصلی بروز کم‌کاری تیروئید محسوب می‌شود و به التهاب مزمن تیروئید معروف است. این بیماری بیشتر در خانم‌های میانسال اتفاق می‌افتد. علت ایجاد این التهاب نوعی بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن سلول‌های غده تیروئید را به عنوان عامل بیگانه می‌شناسد و به آن حمله می‌کند.
از علائم این بیماری می‌توان خستگی، افزایش وزن، افسردگی، رنگ‌پریدگی صورت، حساس شدن به سرما، قاعدگی نامنظم و … را نام برد. علائم این بیماری شباهت زیادی به بیماری کم‌کاری تیروئید دارد. تشخیص آن با آزمایش خون میسر است.
انواع اختلالات تیروئیدی
اختلالات تیروئید – بیماری گواتر
یکی دیگر از اختلالات تیروئید بیماری گواتر است که بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که ید را به میزان کافی از مواد غذایی دریافت نمی‌کنند. گونه‌های مختلفی از این بیماری وجود دارند از جمله گواتر کلوئیدی که علت اصلی بروز آن کمبود ید است، گواتر غیرسمی که علت ایجاد آن مشخص نیست اما داروی لیتیوم که برای درمان اختلال دوقطبی و نوسانات خلقی تجویز می‌شود می‌تواند عامل به وجود آورنده آن باشد و نوع سوم آن گواتر سمی گره‌دار است که خطرناک‌ترین نوع بیماری گواتر محسوب می‌شود و می‌تواند به پرکاری تیروئید بینجامد.
آزمایش‌های تشخیص بیماریهای تیروئید
آزمایش‌هایی که برای تشخیص اختلالات تیروئید استفاده می‌شوند، مجموعه‌ای از آزمایش‌های خون هستند که به منظور بررسی عملکرد صحیح غده تیروئید گرفته می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به T4، T3RU، T3 و TSH اشاره کرد.
آزمایش T4 و TSH
دو تست رایج که برای بررسی اختلالات تیروئید به کار می‌روند. معمولاً درخواست این دو تست با هم انجام می‌شود. T4 به تست تیروکسین معروف است که سطح بالای آن پرکاری تیروئید را نشان می‌دهد. آزمایش TSH برای اندازه‌گیری میزان هورمون تحریک‌کننده تیروئید در خون طراحی شده است. میزان نرمال هورمون TSH بین 4/0 تا 4 واحد بین‌المللی به ازای هر یک لیتر خون است.
سطح TSH در کودکان، نوزادان و زنان باردار با دیگر افراد تفاوت دارد. جنسیت و سن فرد آزمایش دهنده دو عامل تعیین‌کننده در سطح TSH خون هستند.
اگر فرد نشانه‌های کم‌کاری تیروئید را داشته باشد و میزان TSH نیز بیش از حد نرمال باشد، فرد مشکوک به کم‌کاری تیروئید است. بر همین مبنا TSH کمتر به عنوان پرکاری تیروئید تعبیر شده است.
آزمایش T3
آزمایش دیگری که برای بررسی اختلالات تیروئید به کار می‌رود، آزمایش T3 است. این تست مقدار هورمون تری‌یدوتیرونین را بررسی می‌کند و معمولاً در شرایطی تجویز می‌شود که نتایج تست‌های T4 و TSH نشان‌دهنده پرکاری تیروئید باشند یا شخص نشانه‌هایی واضح از پرکاری تیروئید داشته باشد. رنج نرمال هورمون T3 بین 100 تا 200 نانوگرم به ازای هر دسی‌لیتر خون است.
اگر مقدار این هورمون در خون بالا باشد فرد احتمالاً به بیماری گریوز مبتلا است. گریوز یک نوع بیماری خودایمنی محسوب می‌شود که در آن سیستم ایمنی به بافت تیروئید حمله می‌کند و معمولاً همراه با بیرون‌زدگی چشم‌ها از حدقه است.
آزمایش T3 Resin Uptake
از جمله آزمایش‌های تشخیص اختلالات تیروئید است که میزان هورمون لوبین وصل شده به تیروکسین (TBG) را اندازه‌گیری می‌کند. اگر سطح T3 فردی افزایش یابد، TBG باید کم باشد. مقادیر بالاتر از حد نرمال TBG معمولاً بیانگر وجود مشکل در کلیه‌ها و یا عدم جذب کافی پروتئین است. مقادیر پایین‌تر از حد نرمال آن می‌تواند بیانگر زیاد بودن هورمون استروژن باشد.
به صورت کلی اگر نتیجه تست فرد نشان‌دهنده پرکاری یا کم‌کاری غده تیروئید باشد، پزشک برای بررسی مشکلات ساختاری غده تیروئید، سونوگرافی یا تست تیروئید Uptake تجویز می‌کند تا بتواند علت مشکل را تشخیص دهد.انواع اختلالات تیروئیدی
اندازه‌گیری کلسی‌تونین
یکی دیگر از آزمایش‌هایی است که به تشخیص بهتر اختلالات تیروئید کمک می‌کند. در مواردی که فرد سرطان تیروئید داشته باشد احتمال بیشتر شدن کلسی‌تونین از حد طبیعی وجود دارد. کلسی‌تونین هورمونی است که به وسیله سلول‌های پارافولیکولار ترشح می‌شود. کلسی‌تونین در هموستاز کلسیم نقش ایفا می‌کند. این ماده از طریق مهار جذب استخوانی و افزایش دادن میزان کلسیم دفع شده از کلیه‌ها سطح کلسیم خون را کاهش می‌دهد. افزایش سطح کلسی‌تونین نشان‌دهنده پیشرفت بیماری سرطان مدولاری تیروئید است.
WhatsApp
Facebook
Telegram
Email
Print
Loading...